کاربرد سنسور دما در صنایع پتروشیمی
صنایع پتروشیمی چیست؟
کشور ایران یکی از بزرگترین کشورها در زمینه‌ی داشتن منابع عظیم نفتی و گاز در دنیاست. از این رو صنایع پتروشیمی که از صنایع وابسته به نفت و گاز است بخش مهمی از صنعت ایران را به خود اختصاص می‌دهد. صنایع پتروشیمی در حقیقت به بخشی از صنایع شیمیایی گفته می‌شود که فرآورده‌های شیمیایی را از مواد خام حاصل از نفت یا گاز تولید می‌کنند. در این مقاله با کاربرد سنسور دما در صنایع پتروشیمی بیشتر آشنا میشویم.
حسگر یا سنسورهای دما به چه معنا است؟
به طور معمول در تمام صنعت‌ها ابزارهای اندازه‌گیری دما مصارف بسیار مهمی دارند. در واقع سنسور یا حسگرهای دما به دستگاه‌هایی اشاره دارد که دمای اشیاء را اندازه‌گیری می‌کنند. سنسورهای دمایی در صنایع مختلفی استفاده می‌شوند. و به دو صورت مستقیم یا خوانشی و ارسال سیگنال قابل تبدیل به خوانشی دمایی، میزان دمای محیط را به متصدیان اطلاع می‌دهند.
انواع سنسورهای دمایی در صنایع پتروشیمی
سنسورهای دمایی در صنایع پتروشیمی به دو نوع الکتریک و غیر الکتریکی تقسیم می‌شوند. انواع الکتریکی این سنسورها شامل: ترموکوپل، ترمیستور، RTD و سنسورهای IC هستند. انواع غیر الکتریکی سنسورها که می‌توان آنها را سنسورهای فیزیکی نیز نامید. از طریق انبساط مایعات و فلزات اندازه‌گیری خود را انجام می‌دهند. مانند، ترمومترها که از همین طریق اندازه‌گیری را انجام می‌دهد.
اهمیت سنسورهای دما در صنایع پتروشیمی
همان‌گونه که در ابتدا نیز به آن اشاره کردیم صنایع پتروشیمی طیف وسعی از فرآیندها را دربر می‌گیرد. از این رو الزامات ایمینی خاص خود را می‌طلبد. مهم‌ترین کاربرد سنسورهای دما در صنعت پتروشیمی، حفظ دما در سطح مشخص و ایمنی است. که در آن تجهیزات صنعتی استخراج، تولید و توزیع بتوانند به‌طور صحیح و ایمن فعالیت داشته باشند. برای مثال سنسورهای اندازه‌گیری دما مانند ترموکوپل صنعتی که یکی از پرکاربردترین ابزار اندازه‌گیری در صنایع پتروشیمی هستند. در تمام مراحل استخراج، تولید، پالایش و توزیع کاربرد اساسی دارند. این سنسور دما شامل دو سیم فلزی از جنس متفاوت است که در دو نقطه به یکدیگر متصل شده‌اند. و تغییر ولتاژ بین دو نقطه نشان دهنده‌ی تغییرات مناسب با دما است.
در صنایع پتروشیمی برای کنترل میزان رطوبت و گرم شدن بیش از حد و مصرف نامناسب سوخت الزامات خاصی وجود دارد و باید از سنسورهای مناسب استفاده شود. این سنسورها باید طوری طراحی و ساخته شوند که در مقابل گرما، اشتعال، خورندگی احتمالی محیط مقاوم باشند و دارای قسمت محافظت کننده مانند ترموول باشند تا بتوانند در چنین محیط‌های کارایی لازم را داشته باشند.
در فرآیندهای استخراج و تولید در صنایع شیمیایی برای مثال، در کورههای شکست حرارتی یا واحدهای بازیابی گوگرد گاهی دما از صفر تا بالای 800 در جه متفاوت است. و به سنسورهای متفاوت و مناسبی نیاز است تا روند صحیح برای تولید محصول مورد نظر طی شود.
در واکنش‌های شیمیایی گرما‌زا به دلیل احتمال افزایش سریع دما، اندازه‌گیری و کنترل دما راهی است برای بالا بردن امنیت کار و حفظ سلامت کارکنان، علاوه بر این سیالات(گاز) بر اساس دبی حجمی خرید و فروش می‌شوند. و نکته‌ی مهم این است که دبی حجمی با تغییر دما تغییر می‌پذیرد از این رو کنترل و بررسی دما مساله‌ای مهم و لازم است.
سخن پایانی
هر مادهای نسبت به تغییرات دمایی عکس‌العمل متفاوتی دارد و محصولات وطلوب به طور حتم در شرایط دمایی ویژه‌ی تولید می‌شوند. از این رو کنترل دما راز تولید محصول با کیفیت است. همچنین اندازه‌گیری و منترل دما در برخی از فرآیندها کاهش مصرف انرژی را در پی دارد که نتیجه‌ی ان افزایش بازدهی خواهد بود.